یکی از ویژگی های برجسته ی درمان هیجان مدار (Emotionally Focused Therapy – EFT) این است که از ابتدا بر اساس پژوهش های بالینی و داده های علمی توسعه یافته است. به همین دلیل، برای آموزش و اجرای آن، استاندارد های دقیق و پروتکل های بین المللی تعریف شده اند.
این استاندارد ها توسط مرکز بین المللی تعالی درمان هیجان مدار (ICEEFT) تدوین و به روزرسانی می شوند و تضمین می کنند که آموزش ها و مداخلات درمانی در سراسر جهان از کیفیت و اعتبار یکسان برخوردار باشند.
در این میان، انجمن هیجان مدار ایران (آیرفت) به عنوان نمایندهٔ رسمی این استاندارد ها در ایران، نقش مهمی در انتقال و اجرای دقیق رویکرد EFT دارد تا کیفیت آموزش و درمان در کشور با معیار های جهانی منطبق باشد.
اصول اصلی استاندارد های درمان هیجان مدار (EFT)
۱. مبنای نظریهٔ دلبستگی
تمام پروتکل های درمان هیجان مدار EFT بر پایهٔ نظریهٔ دلبستگی جان بالبی و پژوهش های بعدی در این حوزه طراحی شده اند. درمانگر موظف است مداخلات خود را بر اساس نیاز های دلبستگی ایمن و هیجان های بنیادی تنظیم کند.
۲. سه مرحله و ۹ گام درمان
استاندارد جهانی تصریح می کند که هر درمانگر باید قادر باشد مراجعان خود را از طریق سه مرحله (کاهش چرخه ی منفی، بازسازی تعامل و تثبیت) و ۹ گام مشخص هدایت کند.
۳. مدل تانگوی «درمان» هیجان مدار (EFT Tango)
مدل «تانگو» به عنوان نقشه ای خرد (Micro-Intervention) در تمام جلسات به کار می رود. درمانگر موظف است این پنج گام (بازتاب، تمرکز، بسط هیجان، تشویق به اشتراک گذاری و انسجام بخشی) را به طور منظم تمرین و اجرا کند.
استاندارد های آموزشی بین المللی
تمام مسیر آموزش درمان هیجان مدار در جهان تحت نظارت مرکز بین المللی تعالی درمان هیجان مدار (ICEEFT) است و شامل مراحل زیر می باشد:
دوره های مقدماتی
– کارگاه مقدماتی زوج درمانی هیجان مدار **EFCT Externship**
– کارگاه مقدماتی درمان فردی هیجان مدار **EFIT Essentials**
– کارگاه مقدماتی خانواده درمانی هیجان مدار **EFFT Essentials**
دوره های پیشرفته
آموزش های مهارتی اصلی (Core Skills) یا آموزش های پیشرفته برای درمان فردی و خانوادگی (Advanced Essentials – EFIT/EFFT)
نظارت بالینی
حداقل ۸ ساعت زیر نظر ناظران آموزشی رسمی مرکز بین المللی تعالی درمان هیجان مدار (ICEEFT)
گواهینامه (Certification)
ارسال فیلم ها و مدارک برای دریافت عنوان درمانگر هیجان مدار تأیید شده.
📌 طبق پروتکل جهانی، این دوره ها فقط توسط مدرسان رسمی مرکز بین المللی تعالی درمان هیجان مدار (ICEEFT) برگزار می شوند و سایر آموزش ها اعتبار بین المللی ندارند.
استاندارد های اخلاقی و حرفه ای
پروتکل های درمان هیجان مدار (EFT) تأکید دارند که درمانگران موظف اند:
– به مرز های اخلاقی حرفه ای پایبند باشند.
– رضایت آگاهانه ی مراجعان را پیش از ضبط یا استفاده از جلسات درمانی کسب کنند.
– محرمانگی کامل اطلاعات مراجعان را رعایت کنند.
– از این رویکرد فقط در حیطه ی تخصص حرفه ای خود (زوج، فرد، خانواده) استفاده نمایند.
پروتکل های بالینی در زمینه های خاص
۱. خیانت و آسیب های رابطه ای
پروتکل درمان هیجان مدار (EFT) برای درمان خیانت شامل سه مرحله است:
– پردازش آسیب (Injury) و هیجان های مرتبط.
– بازسازی دلبستگی با استفاده از پاسخ دهی هیجانی.
– ایجاد روایت تازه مبتنی بر اعتماد و صمیمیت.
۲. اختلال پس از سانحه (PTSD) و تروما
برای زوج هایی که یکی از طرفین دچار اختلال پس از سانحه (PTSD) است، پروتکل درمان هیجان مدار (EFT) شامل تمرکز بر ایجاد امنیت رابطه ای و فراهم کردن بستر مواجهه ی تدریجی با خاطرات آسیب زا است.
۳. خانواده درمانی (EFFT)
پروتکل خانواده درمانی هیجان مدار بر افزایش پاسخ دهی والدین به هیجان های کودک و ایجاد چرخه هایی از تعامل ایمن در خانواده تأکید دارد.
ارزیابی و تضمین کیفیت
مرکز بین المللی تعالی درمان هیجان مدار (ICEEFT) مکانیزم هایی برای حفظ کیفیت جهانی درمان هیجان مدار دارد:
– مدرسان رسمی: تنها افرادی که توسط مرکز ICEEFT تأیید شده اند، مجاز به تدریس دوره های مقدماتی Externship و آموزش های مهارتی اصلی (Core Skills) هستند.
– ناظران آموزشی تأیید شده: فقط این افراد می توانند جلسات نظارت بالینی ارائه دهند.
– بازبینی دوره ها: پروتکل ها و منابع آموزشی به طور مرتب بر اساس یافته های پژوهشی به روزرسانی می شوند.
جایگاه انجمن هیجان مدار ایران (آیرفت)
انجمن هیجان مدار ایران (آیرفت) به عنوان بازوی رسمی مرکز بین المللی تعالی درمان هیجان مدار (ICEEFT) در ایران، دوره های آموزشی را دقیقاً مطابق این استاندارد ها برگزار می کند.
پس از گذراندن هر دوره ی مقدماتی، امکان عضویت در ICEEFT و انجمن هیجان مدار ایران (آیرفت) فراهم می شود. این انجمن تضمین می کند که آموزش ها و نظارت های بالینی با همان کیفیت بین المللی ارائه شوند و استاندارد های اخلاقی و حرفه ای به طور کامل رعایت گردند.
جمع بندی
استاندارد ها و پروتکل های بین المللی درمان هیجان مدار (EFT) تضمین می کنند که این رویکرد در سراسر جهان با کیفیت و اعتبار یکسانی آموزش داده و اجرا شود.
🔑نکات کلیدی:
– تمام آموزش ها باید تحت نظر مدرسان رسمی مرکز بین المللی تعالی درمان هیجان مدار (ICEEFT) برگزار شوند.
– نظارت بالینی فقط توسط ناظران آموزشی رسمی این مرکز معتبر است.
– سه مرحله، ۹ گام و مدل تانگو ستون فقرات تمامی پروتکل های درمان هیجان مدار هستند.
– در ایران، انجمن هیجان مدار ایران (آیرفت) این مسیر را مطابق با استاندارد های جهانی اجرا و تضمین می کند.
